به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه گفت و گوی ویژه خبری جمعه شب هفتم اردیبهشت شبکه خبر با موضوع بررسی ظرفیتهای تجاری ایران و آفریقا و با حضور آقایان سید محمدصادق قنادزاده معاون ارتقاء کسب و کارهای بین المللی سازمان توسعه تجارت، داریوش صفرنژاد کارشناس مسائل بین الملل و مایکل بافی قائم مقام وزیر صنعت و تجارت غنا پخش شد.
میتوانید مشروح این گفت و گو را در زیر مطالعه کنید: مجری: همانطور که در خبرها داشتهایم، دومین اجلاس بینالمللی ایران و آفریقا صبح امروز با حضور مقامات عالی اقتصادی بیش از ۳۰ کشور آفریقایی و با سخنرانی رئیس جمهور کشورمان در محل سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی برگزار شد. به گفته آقای رئیسی، برای توسعه روابط اقتصادی و تجاری، مهمترین گام اراده مشترک ایران و آفریقا است. در کنار این اراده مشترک، شناخت ظرفیتهای قاره آفریقا و جمهوری اسلامی ایران موضوع مهم دیگری است که بنا داریم در برنامه امشب گفتگوی ویژه خبری بیشتر به آن بپردازیم. مصاحبه با آقای دکتر سید محمد صادق قنادزاده، معاون ارتقاء کسب و کارهای بینالمللی سازمان توسعه تجارت، مهمان ما در استودیو برنامه هستند. مهمانان دیگر هم در طول برنامه به جمع ما اضافه خواهند شد.
سوال: در ابتدا برای ما بفرمایید که این اجلاس در چه سطحی برگزار شد و مهمترین شخصیتهایی که در آن حضور داشتند از چه کشورهایی بودند؟ قنادزاده: اجلاس همکاریهای اقتصادی ایران و کشورهای قاره آفریقا در سطح وزرای اقتصادی این قاره برگزار شد. هرچند که ما البته دو تا مقام بالاتر از سطح وزیر، یعنی یک نخست وزیر و یک معاون رئیس جمهور هم در این اجلاس داشتیم.
سوال: از کدام کشورها؟ قنادزاده: از کشور بورکینوفاسو، نخست وزیر این کشور حضور داشتند و از کشور زیمباوه هم معاون رئیس جمهور.
سوال: در این پذیرش و ثبت نام که داشتید، میخواهم بدانم حوزه فعالیت بیشتر این تجار در چه زمینههایی است. آیا بیشتر قرار است برای ما صادرات داشته باشند یا واردات ما به آنجا گسترش پیدا خواهد کرد؟ قنادزاده: نگاه ما اساساً به قاره آفریقا باید یک نگاه دوسویه باشد، یعنی ما یکی از نواقص یا چالشهای توسعه مناسبات ما با آفریقا این بوده که شاید تا به امروز ما عمدتاً صرفاً به آفریقا به عنوان یک بازار مصرف نگاه میکردیم، از صادرات در حالی که بقیه کشورهای دنیا آفریقا را به عنوان کارخانه تولید مواد اولیهشان میبینند و عمده منابع اولیهشان را از آفریقا تامین میکنند.
سوال: آیا منابع انسانی در آفریقا به اندازه کافی غنی هستند؟
پاسخ قنادزاده: بله، منابع انسانی در آفریقا بسیار غنی هستند. بخش قابل توجهی از این ثروت انسانی، جوانان ماهر است. این دیدگاه نشان میدهد که باید به آفریقا به عنوان یک قاره با پتانسیل بزرگ نگاه کرد. آقای رئیس جمهور هم امروز تأکید کردند که ما قاره آفریقا را برای خودمان میخواهیم و معتقدیم که آفریقا میتواند مثل بسیاری از کشورهای دیگر رشد کند. بنابراین، ما تمرکز خود را بر روی این ظرفیتها متمرکز کردهایم و در حوزههای مختلف اقتصادی، فنی، مهندسی، سلامت، کشاورزی، صنایع غذایی، نفت، گاز، پتروشیمی، و صنایع فلزی فعالیت میکنیم. این رویکرد دوطرفه ما این است که هم واردات منابع اولیه را مدیریت میکنیم و هم صادرات را افزایش میدهیم و با تولید کنندگان محلی همکاری میکنیم.
سوال: آقای صفرنژاد، میتوانید درباره ظرفیتهای دوسویه ایران و کشورهای آفریقایی صحبت کنید؟ و همچنین، چگونه میتوان ارتباطات را تقویت و موانع را برای توسعه آنها برطرف کرد؟
پاسخ صفر نژاد: بدون شک، آفریقا با ویژگیهای جغرافیایی، اقتصادی، بازرگانی، علمی، فرهنگی، و سیاسی منحصر به فرد خود، یکی از نقاطی است که باید به آن توجه ویژه داشته باشیم. در دو دهه اخیر، آفریقا کمترین توجه را به خود جلب کرده است، اما در حال حاضر یک قاره پر ارزش نوظهور است. باید به این منطقه با توجه به دستاوردهای بزرگی که در راستای تسهیل روابط و ایجاد فضای جدید در ابعاد مختلف به دست آورده است، توجه بیشتری داشته باشیم. جمهوری اسلامی عضو ناظر اتحادیه آفریقا است که یک فرصت عالی برای همکاریهای چندجانبه است.
برای تقویت ارتباطات، باید از فرصتهای دوجانبه در حوزه دیپلماسی بهره برد. برای مثال، باید برنامههای توسعهای در حوزه علم و فناوری را در آفریقا اجرا کنیم، زیرا ایران یکی از پیشروان در این زمینه است. همچنین، باید با شرکتهای خصوصی هر دو کشور همکاری کرده و ارتباطات مردمی و فرهنگی را تقویت کنیم. از طرف دیگر، موانعی همچون تحریمها باید با دیپلماسی فعال و توافقات بینالمللی برطرف شوند تا ارتباطات بهبود یابند.
سوال: میهمان عزیزی به جمع ما اضافه شدند، آقای [نام مهمان]، قائم مقام وزیر صنعت و تجارت جمهوری غنا. در ابتدا میپرسم که وضعیت تجاری و اقتصادی ایران را چطور ارزیابی میکنید؟
آقای بافی: ایران به لحاظ اقتصادی عملکرد خوبی دارد. از آنچه که امروز در این کشور دیدم، بسیار تحت تاثیر قرار گرفتم. ایران به یکی از کشورهای اصلی در زمینه تجارت تبدیل شده است. من نشانههای قوی ترقی میبینم که نشان میدهد ایران آماده همکاری و تجارت با سایر نقاط جهان است.
سوال: بسیار خوب. سوال بعدی این است که با توجه به ظرفیتهای کشورهای آفریقایی، به ویژه غنا، و همچنین ظرفیتهای ایران، چطور میتوان همکاریهای دوجانبه را توسعه داد تا گسترش یابند؟
آقای بافی: آفریقاییها اتحادیهای بین خودشان ایجاد کردهاند و از لحاظ اقتصادی تقریباً یکسان هستند و به یک بازار بزرگ تبدیل شدهاند. ایران هم وارد منطقهای شده که میتواند بسیار منافع داشته باشد. ما تلاشهای زیادی انجام دادهایم و ایران نیز حسن نیت خود را اثبات کرده است که به تعامل با آفریقا علاقهمند است.
آقای قنادزاده: آقای بافی به یک دیپلماسی اقتصادی و همکاری با کشورهای آفریقایی اشاره کردند. ما نیاز به یک مدل اقتصادی ویژه داریم که بتواند این همکاریها را تسهیل کند. آیا در سازمان خودتان و در این اجلاس به چنین مدلی رسیدهاید؟
قنادزاده: بله، اتحادیه آفریقا در حال شکلگیری است و ما میتوانیم نقش مهمی در آن ایفا کنیم. انتقال فناوری و سرمایهگذاری در منابع اولیه آفریقا میتواند راهبردی موفق باشد.
سوال: آیا مدلی وجود دارد که بتواند ما را به سمت آفریقا هدایت کند؟
قنادزاده: بله، مدل موفقی وجود دارد که بر پایه تولید مشترک و ارتباطات درون قارهای استوار است. ایران میتواند نقش مهمی در توسعه صنعتی آفریقا ایفا کند و به آن کمک کند.
سوال: آقای مایکل بافی، شما درباره کشور غنا به عنوان سرزمین فرصتها برای تجار ایرانی صحبت کردید. آیا میتوانید بیشتر در مورد این فرصتها و تجارت دوسویه با ایران صحبت کنید؟
مایکل بافی: البته، با لذت. غنا امروزه به عنوان یکی از مقررات تجاری مهم آفریقا محسوب میشود. اقتصاد غنا از مرحله اقتصاد منابع اولیه به یک اقتصاد تجاری تحول یافته است. این کشور در زمینه تجارت و سرمایه گذاری شرایط بسیار مطلوبی ارائه میدهد. برای تجار ایرانی، غنا به عنوان دروازهای به بازارهای آفریقایی معرفی میشود. تجارت دوسویه با غنا میتواند به توسعه فعالیتهای تجاری و سرمایه گذاری در این منطقه کمک کند.
سوال: به عنوان مقام وزارت صنعت غنا، آیا چیزی را در تجار ایرانی تشخیص دادهاید که باعث ترغیب شما برای دوسویه کردن تجارت با آنها شده است؟
مایکل بافی: بطور قطع. تجار ایرانی به عنوان افرادی با دانش و تجربه قوی در زمینه تجارت شناخته میشوند. آنها تمرکز بر روی کارشان دارند و دارای ذهنیت اقتصادی موثری هستند. ما اعتقاد داریم که همکاری با این تجار باعث تقویت و گسترش روابط تجاری بین کشورهای ما خواهد شد. ایرانیهایی که به غنا میآیند، با انگیزه و قدرتمند هستند و ما آمادهایم از آنها حمایت کنیم و با آنها همکاری کنیم.
اینجا یک فرصت است که همه ما باید از آن بهره ببریم. من تشویق میکنم تا هر چه بیشتر ایرانیها به غنا آمده و بازارهای جدید را کشف کنند و به توسعه تجارت و اقتصاد هر دو کشور کمک کنند.
سوال: اعتماد دوسویه در تجارت بین کشورها چقدر مهم است و چطور میتوان آن را تقویت کرد؟
قنادزاده: بدون شک، اعتماد دوسویه اساسیترین عامل برای رشد تجارت است. برای ایجاد اعتماد، ارتباط بین دو طرف بسیار مهم است. ما باید ظرفیتها و توانمندیهای خود را به دقت به طرفهای آفریقایی معرفی کنیم و از طرف مقابل، نیز باید تلاش کنیم که آنها را بهتر بشناسیم. تبادل نظر و شنیدن انتظارات و پتانسیلهای هر دو طرف میتواند به ایجاد اعتماد مساعد بین طرفین کمک کند.
سوال: چه برنامههایی برای افزایش آگاهی تجار ایرانی از فرصتهای موجود در آفریقا دارید؟
قنادزاده: ما تاکنون با همکاری دستگاههای دولتی، نمایندگیهای ما در آفریقا و مراکز تجاری در آفریقا، زیرساختهای لازم را برای ایجاد ارتباطات تجاری فراهم کردهایم. همچنین برنامههای آموزشی و همایشهایی را در نظر گرفتهایم که تجار ایرانی با فرصتها و مزایای همکاری با کشورهای آفریقایی آشنا شوند. ایجاد بسترهای تبادل اطلاعات و تجارب میان تجار ایرانی و آفریقایی نیز از دیگر برنامههای ماست.
سوال: موانع اصلی در تجارت بین ایران و آفریقا چیستند؟ و چطور میتوان آنها را مرتفع کرد؟
مایکل بافی: مهمترین موانع اولیه ممکن است از عدم آگاهی و اطلاعات کافی درباره ظرفیتها و فرصتهای موجود در هر دو طرف باشد. برای رفع این مشکل، ترویج آگاهی و اطلاعرسانی صحیح در مورد فرصتها و پتانسیلهای هر دو کشور ضروری است. همچنین، برقراری ارتباطات مستمر و ساختاردهی شده بین کارآفرینان و تجار ایرانی و آفریقایی میتواند به افزایش تبادلات تجاری و روابط اقتصادی کمک کند.
سوال: چطور میتوانیم با استفاده از تهاتر، روابط تجاری با آفریقا را تقویت کنیم؟
قنادزاده: به طور قطع، تهاتر یکی از ابزارهای کلیدی برای تسهیل تبادلات تجاری است، به ویژه در مواجهه با موانع مالی و تجاری. ما میتوانیم از انواع مختلف تهاتر، از جمله تهاتر کالا به کالا و مبادلهی خدمات، استفاده کنیم. این رویکردها میتوانند روابط تجاری ما با کشورهای آفریقایی را بهبود بخشند و فرصتهای جدیدی را برای همکاریهای متقابل فراهم کنند.
سوال: چه برنامههایی برای روزهای آینده برای تقویت تبادلات تجاری دارید؟
قنادزاده: فردا با افتتاحیه ایران اکسپو، که ششمین نمایشگاه توانمندیهای صادراتی جمهوری اسلامی ایران است، شروع میشود. همهٔ میهمانان، از جمله میهمانان آفریقایی، در این رویداد حضور دارند. در روزهای دوشنبه و یکشنبه، میهمانان آفریقایی در پنلهای تخصصی و بیش از ۱۵۰ نشست مشارکت میکنند. بیش از بیست و پنج بازدید طراحی شده است و دوازده پنل تخصصی با حضور برجستهیترین شرکتهای صادراتی و تولیدی ایران برگزار میشود. ما یک برنامهٔ جامع طراحی کردهایم که در آینده نزدیک، شناخت ما از یکدیگر را افزایش داده و همکاریهای تجاری موثری را ترقی دهیم.
سوال: آیا پیامی برای مردم ایران دارید؟
مایکل بافی: از شما تشکر میکنم. همانطور که گفتم، ایران باید آفریقا را به عنوان یک دوست ببیند. باید از این دوستی استفاده کنید تا تجارتهایتان را تکمیل کنید. ما در اینجا هستیم و آمادهی هرگونه همکاری و تعامل هستیم. به خاطر داشته باشید که آفریقا بازار بزرگی است و از این موقعیت برای بهبود و توسعهی کسب و کار خود استفاده کنید. ایرانیها را دعوت میکنم تا به آفریقا بیایند و از فرصتهایی که این قاره فراهم میکند، استفاده کنند. به همین سادگی، با تعامل و همکاری میتوانیم از این بازارها بهرهمند شویم و همهٔ طرفها از این ارتباطات بهرهمند خواهند شد.