به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ رادیو گفتگو در برنامه رویداد با آقای دکتر بهروز هدایت نژاد، رئیس مرکز تجاری ایران در غنا درباره فرصتهای جدید ارتباط تجاری با غرب آفریقا گفتگو کرد مشروح گفتگو را در ذیل بخوانید.
ما با توجه به این که در حال توسعه تجارت با کشورهای غرب آفریقا هستیم در ابتدا بفرمائید که وضعیت فعلی تجارت ما با کشورهای آفریقایی به ویژه غرب آفریقا چطور است و این که چه برنامههایی برای توسعه روابط با این کشورها دارید؟ اگر آماری هم دارید در خصوص صادرات و واردات با این کشورها به ویژه غنا که شما رئیس مرکز تجاری در این کشور هستید.
هدایت نژاد: مختصری در رابطه باکشورهای غرب آفریقا عرض کنم، کشورهای غرب آفریقا شامل ۱۵ کشور هستند که یک اتحادیه اقتصادی به نام اکوواس را با هم شکل دادند، کشورهای غرب آفریقا جمیتی بالغ بر ۴۰۰ میلیون نفر دارند و نسبت جمعیتی جوانشان نسبت به جمعیت پیرشان رو به رشد و بالا است. تولید ناخالص ملی این کشورها بالغ بر ۷۲ میلیارد دلار است و یکی از بازارهای بزرگ مصرفی دنیا محسوب میشود، نرخ رشد اقتصادی این کشورها از سال ۲۰۱۵ به این طرف بالا بوده و رو به رشد بوده حتی در ایام کرونا هم این رشد اقتصادی خودشان را حفظ کردند. کشورهای غرب آفریقا به واسطه فاصله جغرافیایی که با جمهوری اسلامی داشتند یک بازار بکری را برای محصولات و خدمات ایرانی میشود اینها را احتساب کرد و اراده و علاقمندی سیاسی هم در همکاری با جمهوری اسلامی دراین کشورها به روشنی دیده میشود. خوشبختانه رویکرد دولت سیزدهم هم در خصوص آفریقا به ویژه غرب آفریقا تا الان مثبت بوده و دیدگاههای مثبت اراده سیاسی دولت هم این را دارد نشان میدهد که میشود با غرب آفریقا به خوبی کار کرد.
الان ما چقدر به این کشورها صادرات یا واردات داریم، آمار و ارقام مشخصی آماده دارید که به ما بدهید؟
هدایت نژاد: کشور غنا به عنوان یکی از کشورهای غرب آفریقا که انگلیسی زبان هم هستند در سال ۱۴۰۰ ما بالغ بر ۳۷۰ میلیون دلار فقط به کشور غنا براساس آمار گمرک که میدانید آمار غیررسمی هم بیشتر از این است، ۳۷۰ میلیون دلار فقط به کشور غنا صادرات داشتیم و این نشان میدهد تعامل با غرب آفریقا با مجموعههای توانمند جمهوری اسلامی رو به رشد و توسعه است.
چه محصولاتی را میتوانیم به این کشورها صادر کنیم؟
هدایت نژاد: یکی از چالشهای مهم تجارت با غرب آفریقا بحث لجستیک است، بحث لجستیک دست و بال مجموعههای توانمند ایرانی را یک مقدار تنگ کرده است، اما با توجه به همین چالش لجستیک، بیشتر میشود روی حوزههایی که در حوزه خدمات فنی و مهندسی هستند، چون چالش لجستیکی ندارد یک امتیازی است که صدور خدمات فنی مهندسی از برد بیشتری برای ما برخوردار است.
پروژه ساخت و سازی هم ظاهرا قرار است که قراردادش در این کشور انجام شود.
هدایت نژاد: خوشبختانه دولت سیزدهم با رویکرد مثبتی که نسبت به کشورهای آفریقایی داشته و با توجه به این که سیاست دولت مبتنی بر توسعه تعاملات تجاری بین المللی است از ابتکاری به نام تاسیس مراکز تجاری در بازارهای هدف استفاده کرده است یعنی الان فکر میکنم بالغ بر ۴۰ مرکز تجاری در کشورهای مختلف در بازارهای هدف از طریق سازمان توسعه تجارت تاسیس شدند که یکی از این مراکز تجاری، مرکز تجاری جمهوری اسلامی در کشور غنا است، مرکز تجاری جمهوری اسلامی ایران در غنا که اخیرا راه اندازی و تاسیس شده یا فعالیت خودش را شروع کرده در همین فاصله کوتاه توانسته ساخت ۱۵ هزار واحد مسکونی که متراژ کل بالغ بر یک میلیون و پانصد هزار مترمربع در کشور غنا شهر آکرا را منعقد کند که این قرارداد انشاالله به زودی با توجه به مجوزهایی که داردصادر میشود عملیاتی و اجرا میشود.
مشکلی که اشاره فرمودید در خصوص بحث لجستیک و حالا احتمالا هم بحث حمل و نقل است و هم مشکلات انتقال پول، برای این گونه مسائل هم راهکاری دارید که بتوانیم کالاهای صادر شده بیشتری را به این کشورها داشته باشیم؟
هدایت نژاد: سازمان توسعه تجارت راه حلهایی را برای غلبه بر این موانع ابتکار عملهایی را دارد به خرج میدهد یکی از راهکارهای غلبه بر چالش حمل و نقل این است که پروژهها بزرگ باشند که بشود از حمل و نقل چارتری استفاده کرد که این پروژهای که الان منعقد شده یک مصداقی است که بتوانیم برای این چالش لجستیک بتوانیم فائق بیاییم اگر مقادیر ارسال کالا کم باشد، توجیه اقتصادی برای این که حمل و نقل دریایی به صورت مستقیم به آن جا راه اندازی شود ندارد، ولی اگر پروژهها بزرگ باشند این کار میتواند عملیاتی شود.
راهکار دیگری که برای چالش حمل و نقل است مطالعه بازار هدف با رویکرد صدور کالاهای با ارزش افزوده بالا است، کالاهایی که ارزش افزوده بالا داشته باشند میتوانند توجیه اقتصادی داشته باشند که خطوط مستقیم حمل و نقل هوایی به کشورهای غرب آفریقا میشود برقرار شود، این هماهنگی هم خوشبختانه با شرکتهای هواپیمایی داخلی انجام شده و شرکتهای داخلی اعلام آمادگی کردند که حمل و نقل مستقیم بار به مقصدهای غرب آفریقا را راه اندازی کنند که احتمالا برنامه ریزی که صورت گرفته فکر میکنم در بهار ۱۴۰۲ به صورت عملیاتی انجام شود.
انتقال پول به چه صورت است؟ مثل کشورهای دیگر، کشورهای غرب آفریقا هم قابل انجام است؟
هدایت نژاد: یکی دیگر از چالشهایی که در تجارت بین الملل داریم بحثهای نقل و انتقالات مالی بانکی است برای این چند راه حل و ابتکار با کمک سازمان توسعه تجارت دارددیده میشود، یکی از این راهکارها بحث تهاتر است که میدانید کشورهای غرب آفریقا منابع غنی دارند و نیازمندیهایی هم کشور ما دارد که لازم است از خارج از کشور تامین شود این یکی از راهکارها است که با تهاتر کالا به کالا میشود بخشی از این چالش نقل و انتقالات مالی بانکی را حل کرد، راهکار بعدی که است راهکارهای مستقیم بانکی است که دولتها دارند هم دولت جمهوری اسلامی و هم دولتهای آفریقایی دارند مذاکراتی در حال انجام است که از مسائل و مشکلات مالی بانکی بین المللی بشود راهبردهایی را پیدا کرد که آن مشکل را هم بتوانند حل کنند.
تولیدکنندگان و صادرکنندگانی که علاقمند هستند از این بازار بکر آفریقایی استفاده کنند، ولی با توجه به این که این بازار ناشناخته است برای اینها راهنمایی یا مکانی در ایران در نظر گرفته شده که بیایند مشارکت داشته باشند در این بخش؟
هدایت نژاد: بله، در حقیقت هر کالایی را نمیشود به هر بازاری صادر کرد، مرکز تجاری غنا با مطالعه بازار هدف، ۵ حوزه ویژه که توجیه اقتصادی دارد و ارزش نگاه و رویکرد اقتصادی را دارد را مشخص کرده است که این پنج حوزه، حوزه صنایع غذایی، صنایع کشاورزی، سوخت و پتروشیمی، دارو و سلامت و حوزه عمران اینها پنج حوزهای هستند که مجموعههای توانمند داخل کشور به نظر میرسد که با ملاحظاتی که در خود تجارت با غرب آفریقا است اگر اینها را مدنظر قرار دهند میتوانند موفق شوند و این پنج حوزه حوزههایی هستند که ما مزیت نسبی هم در این بازارها داریم. در رابطه با این حوزهها اگر مجموعههای توانمند داخلی نیاز به همراهی مرکز تجاری غنا داشته باشند میتوانند با دفتر ما که در تهران مستقر هستیم دفتر مرکزی ما خدماتی که قادر هستیم به آنها ارائه کنیم را میتوانند دریافت کنند.